“อยากทำหุ่นยนต์”

“อยากออกแบบลายผ้า”

“อยากให้ไฟที่บ้านเปิด-ปิดด้วยระบบเสียง”

“อยากออกแบบชุดเอง”

หลายคนมีความคิดที่อยากจะทำส่ิงประดิษฐ์ของตัวเอง แต่ไม่รู้จะเริ่มต้นอย่างไร และทำที่ไหน วันนี้เว็บไซต์ปิดเทอม สร้างสรรค์ เราหาคำตอบของความฝันเหล่านี้กัน 

อานนท์ ทองเต็ม ผู้จัดการดูแล Creative Space ที่ชื่อว่า Pinn Creative space มาเล่าความเป็นมาของครีเอทีฟ สเปซ หรือ Maker Club นั่นเกิดจากแนวที่คิดว่า เมื่อครั้งเราอยากทำหุ่นยนต์สักตัว เราไม่รู้จะเริ่มจากตรงไหน ต้องซื้ออุปกรณ์อะไรบ้าง ประกอบยังไง เราก็มักเดินเข้าไปร้านของอุปกรณ์ช่าง และซื้อทุกอย่างมาหมด สุดท้ายเมื่อลงมือจริง มีหลายอุปกรณ์ไม่จำเป็นต้องใช้ เราเสียเงินฟรี หรือพอประกอบแล้วใช้การไม่ได้ เพราะเราก็ขาดคนแนะนำ ทำให้ความฝันของหลายคนไม่จริง

ปัจจุบันนี้จึงมีการร่วมกลุ่มของเหล่านักประดิษฐ์ทั้งรุ่นเล็กรุ่นใหญ่ มาทำพื้นที่ที่ชื่อว่า Maker club หรือบ้างก็ใช้ Creative Space มาทำเป็นชมรม หรือทำเป็นพื้นที่ให้คนไปใช้งานกัน เรียกว่าใช้กันได้ทุกเพศและทุกวัยเลย อย่างรุ่นเล็กที่มาใช้ก็มีตั้งแต่ 10 ขวบ ไปถึงรุ่นมหาวิทยาลัย และคนทำงานก็ดี

ตัวอย่าง  Maker club ที่เชียงใหม่ ที่ชื่อว่า Chiang Mai Maker Club  ก็เริ่มจากชมรมที่มีวิศวะจากสาขาเครื่องกล ไฟฟ้า คอมพิวเตอร์ มาร่วมตัวกันจัดตั้งเป็น Co-working Space ในวงการของกลุ่มเมกเกอร์ ชมรมและเปิดโอกาสให้คนทั่วไปเข้าร่วมชมรม เช่น มีคนหนึ่งอยากทำสวิตช์ไฟฟ้าที่สั่งงานด้วยเสียง ซึ่งน้องก็รู้จักชุดประดิษฐ์งานชุดนี้บ้าง แต่ขาดอุปกรณ์และเครื่องมือ น้องก็มาเข้าที่ชมรม เริ่มตั้งแต่ อ่านคู่มือ เริ่มประดิษฐ์ พี่ๆก็จะมาแนะนำ  จนน้องสามารถกลับไปทำต่อเองที่บ้านได้ น้องสามารถมาใช้บริการเริ่มต้นได้ฟรี

ขณะที่ Pinn Creative Space จะออกแนวทางให้ creative อย่างสาขาออกแบบ ดีไซน์ มาใช้พื้นที่กัน บางคนมาด้วยความอยากพิมพ์ผ้าพันคอ ทำเสื้อยืด หมอนของขวัญ ตัดเลเซอร์ 3D ปริ้น น้องสามารถใช้พื้นที่นี้ได้ โดยเค้ามีให้บริการตั้งแต่ Personalized Service  ที่มีเจ้าหน้าที่ผู้เชี่ยวชาญ คอยให้คำปรึกษาและให้บริการ  ไม่ว่าจะเป็นงานปักแบบต่างๆ Training and Workshop ที่มี คอร์สอบรม และเวิร์กชอป สำหรับผู้สนใจงานเย็บ  เรื่องเครื่องเลเซอร์คัท Basic textile digital print คอร์สเรียนพิมพ์ผ้าดิจิตอลเบื้องต้น หรือแม้กระทั่ง คอร์สออกแบบลายผ้า

ด้านกลุ่ม Phuket Maker Club จะเน้นงานประดิษฐ์ของเหล่าเยาวชนให้ได้มาปล่อยความคิดสร้างสรรค์กันอย่างเต็มที่ หรือที่ขอนแก่น ก็มี Khon Kaen Maker Club 

เร็วๆนี้จะมีงานใหญ่ 2 งานให้คนที่สนใจอยากเป็นนักประดิษฐ์แวะเวียนไปชมกัน 

งานแรก Chiang Mai Maker Party 2018 งานประจำปีที่ Chiang Mai Maker Club จัดขึ้นเป็นครั้งที่ 5 ปีนี้มีหยิบธีม ‘Education’ ซึ่งเป็นส่วนสำคัญที่สุดในการขับเคลื่อนประเทศของเราไปข้างหน้ามาพูดคุย ถกประเด็น ช่วยกันแก้ปัญหาและร่วมกันพัฒนาการศึกษาไปพร้อมๆ กัน โดยในงานจะได้เจอกับMaker ทั้งแบบเดี่ยวและกลุ่มที่นำมาแสดงนั้น   Workshop และอื่นๆอีกเพียบ 

สถานที่ : Chiang Mai Maker Club จ.เชียงใหม่

วันที่ 15-16 ธันวาคม 2561

งานที่สอง Maker Faire Bangkok ที่เหล่าMaker ทั่วฟ้าเมืองไทย มาร่วมกันแจมปล่อยของ ผลงาน DIY ที่ทำขึ้นมาด้วยตัวเอง ไม่ว่าจะเล็กหรือใหญ่ ถ้ารู้ตัวว่าเป็นคนรักในการสร้างสิ่งประดิษฐ์ด้วยตัวเองแล้วล่ะก็ บอกเลยว่าห้ามพลาดงานนี้ครับ ปีนี้กรุงเทพจะจัดใหญ่เป็น Full Feature Maker Faire 

สถานที่ : ศูนย์การค้า The Street รัชดา

วันที่ 19-20 ม.ค. 2019 

+++พร้อมออกลุยกันเลย+++

อาชาบำบัด

อาชารักษาโรค

อาชาสร้างความอ่อนโยนให้มนุษย์

เมื่อเรานึกถึงการขี่ม้า สมัยก่อนมักถูกมองว่า กีฬาชนิดนี้เป็นของลูกคนมีสตางค์ เป็นกีฬาเพื่อออกสังคมชั้นสูง 

ทว่าในปัจจุบัน ศาสตร์การขี่ม้า ถูกนำช่วยกลุ่มเด็กพิเศษกันมากยิ่งขึ้น เพราะการเดินของม้าทำให้คนที่อยู่บนหลังม้าต้องมีสมาธิ เช่นน้องที่มีภาวะออทิสติก และ/หรือ สมาธิสั้น  มักเคลื่อนไหวร่างกายตลอดเวลา การนั่งบนหลังม้าช่วยให้เด็กสามารถจดจ่อและพัฒนาเรื่องการทรงตัวไปพร้อมๆ กันได้

นอกจากนี้ คนที่มีปัญหาการเคลื่อนไหวของกล้ามเนื้อและข้อต่อ การทรงตัวบนหลังม้าช่วยให้อาการเกร็งของกล้ามเนื้อลดลง เพราะการนั่งบนหลังม้าเสมือนการทำกายภาพบำบัด คล้ายกับว่าร่างกายมีกลไกอัตโนมัติที่พยายามจะรักษาสมดุลของร่างกายไม่ให้ตกลงมาจากหลังม้า

และนี่คือศาสตร์อาชาบำบัดที่ผู้ปกครองของมักให้ลูกไปฝึกกัน 

เจนวัตร ริมปิกุล “คุณมาร์ค” เจ้าของจากโรงเรียน little bit house club บอกเล่าว่า กีฬาการขี่ม้าเป็นกีฬาสำหรับเด็กทุกคน เพราะการขี่ม้าจะทำให้เด็กมีสมาธิที่ดีขึ้น และยังได้ใช้กล้ามเนื้อในส่วนต่าง ๆเช่น ช่วงต้นขา แขน  การเรียนขี่ม้าของเราจะเริ่มได้ตั้งแต่ 3 ขวบจนถึงผู้ใหญ่ และเคสเด็กพิเศษก็มาเรียนกันมาก โดยลักษณะการเรียน เราจะมีครูฝึกม้า 1 คน และพี่เลี้ยงที่ค่อยประกบน้องที่นั่งอยู่บนหลังม้า  การเรียนของเราจะเน้นการเรียนเป็นกลุ่ม โดยเราพยายามให้เด็กทุกคนได้เรียนร่วมกันเพื่อให้เค้ามีสังคม รู้จักกัน ช่วยเหลือกัน ซึ่งจะสร้างให้เด็กๆอยู่ในสังคมส่วนร่วมมากยิ่งขึ้น

“เราเข้าใจว่า ปัจจุบันพ่อแม่ที่มีลูกเป็นเด็กพิเศษ อยากให้ลูกมาลองศาสตร์นี้กันมากขึ้น ซึ่งก็เป็นเรื่องที่ดี ดังนั้น เราอยากให้พ่อแม่ที่พาลูกมา บอกเราได้เลยว่า อยากให้รู้เรียนรู้อะไรเป็นพิเศษ มีข้อควรระวังสำหรับลูกคุณไหม เพราะสิ่งนี้จะเป็นประโยชน์กับลูกคุณมาก เนื่องจากเราจะได้เตรียมพร้อมในการดูแลที่พิเศษมากยิ่งขึ้น”

การฝึกขี่ม้าบำบัด (อาชาบำบัด) แบ่งกิจกรรมเป็นดังนี้ โดยเริ่มจาก 

“ทำความรู้จักกับม้า” ตั้งแต่ การสัมผัสม้า การขึ้นม้า การนั่งม้า การป้อนอาหาร  จะช่วยให้เด็กกับม้าเกิดความคุ้นเคยกัน ส่งผลให้เด็กสามารถฝึกม้าได้ง่ายขึ้น

จากนั้น เริ่มฝึกออกกำลังกายยืดเหยืยดบนหลังม้า  เช่นหมุนแขน ก้มลงเอามือแตะเท้า เพื่อยืดกล้ามเนื้อ

สาม ฝึกใช้คำสั่งง่ายๆ กับม้า เช่น สั่งให้ม้าเดิน – หยุด สั่งให้วิ่ง – เดิน สั่งให้ย่อขา ฯลฯ  เด็กรู้จักการควบคุมม้า และส่งเสริมให้เด็กมีปฏิสัมพันธ์ร่วมกับผู้อื่น

สี่ ฝึกขี่ม้า ขี่ม้าวิ่งเป็นวงกลม ขี่ม้าข้ามสิ่งกีดขวาง เด็กก็จะได้ใช้เวลากับม้า

สุดท้ายฝึกการดูแลม้ากอด ลูบคอ แปลงขน อาบน้ำม้า ฯลฯ เพื่อพัฒนาทางด้านจิตใจให้เด็กมีความอ่อนโยน รู้จักการดูแลเอาใจใส่ผู้อื่น

ดังนั้นการขี่ม้านอกจากจะช่วยพัฒนาเด็กพิเศษแล้ว ยังช่วยเรื่องสมาธิของลูกหลานเราทุกคนด้วย

ปิดเทอมสร้างสรรค์ จึงลองรวบรวมรายชื่อ โรงเรียนสอนขี่ม้ามาให้ทุกคนลองแวะเข้าไปชมกันก่อน

1. Little Bit Horse Club จ.ปทุมธานี 
2. คลินิกอาชาบำบัด ม.มหิดล 
3. RODEO HORSE RIDING จ.กรุงเทพ 
4. บ้านคอกม้า จ.สมุทรปราการ  
5. คอกม้าลุงเหน่ง จ.กรุงเทพ 
6. ‘คาวบอยฟาร์ม’ จังหวัดอ่างทอง  086-0150245 และ 035-870298 

วันนี้เราได้มีโอกาสได้คุยกับแพทย์หญิงถิรพร ตั้งจิตติพร จิตแพทย์เด็กและวัยรุ่น สถาบันสุขภาพเด็กแห่งชาติมหาราชินี กรมการแพทย์ ว่าทำไมเด็กยุคนี้ต้องทำงานจิตอาสา คุณหมอบอกว่า การทำงานจิตอาสาเป็นสิ่งที่ช่วยปลูกฝังให้เด็กมีทักษะชีวิตที่สำคัญ ได้แก่ การเสียสละ การมีน้ำใจ ความขยัน อดทน ความรับผิดชอบ การเข้าสังคม อ่อนน้อมถ่อมตน ลดความเห็นแก่ตัว มีเมตตาต่อกันทำให้สังคมน่าอยู่ยิ่งขึ้น ที่สำคัญคือการเห็นอกเห็นใจและเข้าใจผู้อื่น โดยเฉพาะเด็กยุคนี้ที่มีสิ่งอำนวยความสะดวกมากมาย การติดต่อสื่อสารกันหรือการเรียนรู้ส่วนใหญ่มักผ่านทางหน้าจอ ทำให้ขาดทักษะที่สำคัญในชีวิตหลายอย่าง แต่ข้อควรระวังคือการทำงานจิตอาสาแล้วถ่ายรูปโพสใน facebook หรือ instagram เพื่อจุดประสงค์ในการให้คนเข้ามาชมหรือคอมเม้นท์ เด็กๆก็จะไม่ได้รับประโยชน์จากงานจิตอาสาที่แท้จริง

งานอาสาที่เหมาะแต่ละช่วงวัย มีอะไรบ้างคะ

คุณหมอ ตอบว่า: สิ่งที่ต้องคำนึงถึงอันดับแรก คือเรื่องความปลอดภัย พัฒนาการ ทักษะของเด็กและความพร้อมให้เหมาะสมกับกิจกรรม

• วัยอนุบาล: กิจกรรมส่วนใหญ่มักเป็นกิจกรรมที่ทำร่วมกับผู้ใหญ่ เป็นกิจกรรมที่ทำง่ายๆไม่ต้องใช้ทักษะมาก เช่น ช่วยเก็บของหรือจัดเรียงของ ทำความสะอาดง่ายๆ ช่วยทำงานบ้านก็เป็นจิตอาสารูปแบบหนึ่ง แบ่งของเล่นหรือเสื้อผ้าให้ผู้อื่น
• วัยประถม: เริ่มทำกิจกรรมด้วยตนเองได้มากขึ้น เช่น ทำขนมทำอาหาร เก็บขยะ จัดหรือตกแต่งสถานที่ อ่านหนังสือให้ผู้พิการทางสายตา บริจาคสิ่งของที่ไม่จำเป็นต้องใช้ให้แก่ผู้ที่จำเป็น
• วัยมัธยม: กิจกรรมที่ทำเพื่อคนอื่นมากขึ้น เช่น ออกค่ายอาสาพัฒนาชุมชน สอนหนังสือให้เด็กๆ ดูแลช่วยเหลือผู้สูงอายุ จัดกิจกรรมช่วยบำบัดผู้ป่วย งานแสดงดนตรีการกุศล

การเตรียมพร้อมลูกก่อนไปทำงานอาสา

คุณหมอได้ให้หลักการไว้ดังนี้ พ่อแม่อาจจะคุยถึงจุดประสงค์ของงานจิตอาสานั้นๆว่าคืออะไร เพราะอะไรเราหรือลูกถึงเลือกทำงานนี้ มีการตระเตรียมร่างกายและจิตใจให้พร้อม และวางแผนการทำงาน ขั้นตอน หรืออุปกรณ์ที่ต้องใช้ในงาน ลองคิดถึงอุปสรรคที่อาจเกิดขึ้น และวางแผนแก้ไขปัญหาไว้ก่อนเล็กน้อย

พ่อแม่ควรปฏิบัติตัวเมื่อลูกไปทำงานจิตอาสาอย่างไร

คุณหมอ แนะนำว่า งานจิตอาสาที่จะให้เด็กทำควรมีทั้งงานที่พ่อแม่ร่วมทำกับลูกด้วย และเด็กทำร่วมกับเด็กคนอื่นๆ ข้อดีของการทำงานจิตอาสาร่วมกับพ่อแม่คือ การที่เด็กได้เห็นต้นแบบที่ดี เพราะการเรียนรู้ที่ดีไม่ได้เกิดจากการได้ยิน หรือการบอกให้ทำ แต่เกิดจากการได้เห็น และ ได้ลงมือปฏิบัติ รวมทั้งเป็นการสร้างสัมพันธภาพร่วมกันในครอบครัว จะทำให้เด็กๆรู้สึกมีความสุขในการทำงานจิตอาสา นอกจากได้ความสุขจากกิจกรรมยังได้รับความสุขจากพ่อแม่ ( ขณะทำไม่ควรดุ ว่า เด็ก แต่เน้นการรับฟังแลกเปลี่ยนความคิดเห็นร่วมกัน, ไม่ควรช่วยเด็กมากเกินไปเพื่อให้เด็กแสดงศักยภาพของตนเองออกมา เปิดโอกาสให้เด็กได้ลองผิดลองถูก แก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้น)

เมื่อกลับบ้านแล้วควรทบทวนอะไร

คุณหมอบอกว่า พ่อแม่สามารถพูดคุยถึงความรู้สึกหลังจากที่ได้ทำกิจกรรมเป็นอย่างไร

• ความประทับใจในกิจกรรมที่ได้ทำ
• บรรลุวัตถุประสงค์ที่ได้ทำหรือไม่
• อุปสรรคที่เกิดขึ้น
• และการแก้ไขปัญหา เมื่อลูกทำงานไม่สำเร็จ ไม่เป็นไร
• ให้กำลังใจ และทบทวนปัญหา
• วางแผนในการไปทำงานจิตอาสาครั้งหน้า

การทบทวนถึงสิ่งเหล่านี้จะช่วยให้เด็กเกิดการพัฒนาตนเอง เพิ่มความรู้สึกมีความสุขกับกิจกรรมที่ทำและทักษะการจัดการกับปัญหา โดยเด็กๆอาจมีการบันทึกภาพเก็บไว้ในความทรงจำว่าครั้งหนึ่งเราได้ทำกิจกรรมดีๆเหล่านี้

“การทำงานจิตอาสาเป็นเรื่องที่ดี กายและใจต้องพร้อม หากเด็กใจไม่พร้อม ไม่ควรเป็นการบังคับเด็กถ้าเด็กยังไม่อยากทำกิจกรรมนั้นๆ เพราะการสอนทักษะเด็กจากกิจกรรมจิตอาสา สามารถสอนจากกิจกรรมอื่นๆได้เช่นกัน เราอาจรอให้เด็กพร้อม หรือเลือกกิจกรรมที่เหมาะกับลูก ลูกจะทำด้วยใจที่มีความสุขและสนุกไปกับกิจกรรม การเป็นผู้ให้เป็นความสุขที่ยิ่งใหญ่กว่าการเป็นผู้รับ ได้ลดความเป็นตัวเอง เพิ่มการเอาใจเขามาใส่ใจเรา”

ด้าน สุธิตา หมายเจริญ “สุกี้” ฝ่ายสื่อสารการตลาดเพื่อสังคม มูลนิธิกระจกเงา ซึ่งเป็นองค์กรที่รับอาสาสมัครที่อาจพูดได้ว่า รับอาสามากที่สุดในประเทศไทย เล่าว่า

ฟันเฟื่องที่สำคัญของกระจกเงาในการทำงาน คือ อาสาสมัครที่เฉลี่ยต่อวันเข้ามาทำงานถึง 30 คนหรือแต่ละปีเราบริหารอาสามากกว่า 10,000 คน โดยหากเราพูดตามทั่วไปจาก 100 % นั้น 70 %เป็นอาสาสมัครที่ต้องมาทำงานอาสาสมัครตามที่โรงเรียนหรือสถาบันการศึกษาระบุให้ทำเพื่อผ่านเกณฑ์ต่างๆ ส่วนอีก 30% เป็นอาสาสมัครที่มีความตั้งใจมาทำงานโดยเฉพาะ ดังนั้นเราจะทำการแบ่งอาสาสมัครเป็น 2 กลุ่ม โดยมีเจ้าหน้าที่ด้านอาสาดูแลเขาโดยเฉพาะ และนำกระบวนการมาใช้กับเด็กกลุ่มนี้

“ก่อนที่อาสาสมัครจะทำงานในแต่ละวัน เราจะทำการปฐมนิเทศน์เพื่อให้เข้าเห็นคุณค่าของงานที่ทำงาน เช่นกระจกเงา จะเล่ากระบวนการทำงานว่า เรามีงานตามหาคนหาย อาสามาเยี่ยมที่ดูแลคนป่วยติดเตียงที่ยากจน โรงพยาบาลมีสุข ซึ่งงานเหล่านี้ต้องใช้เงินในการทำงาน เงินการซื้อผ้าอ้อม และงานอาสาสมัครที่เด็กมาขนของ เจอฝุ่น เจอสิ่งสกปรก คัดแยกของขาย นี่แหล่ะคือส่วนหนึ่งทำให้งานเดินหน้าได้น้องหลายคนที่เราเอาเข้ากระบวนการ หลายคนเห็นคุณค่าของตัวเองถึงกับร้องไห้ออกมา ว่าเขาสามารถสร้างประโยชน์ได้”

ต่อข้อถามที่ว่า “งานอาสาแท้จริงควรเริ่มที่ไหน”

สุกี้ให้คำแนะนำว่า “บ้าน” พ่อแม่คือด้านแรกค่ะที่ควรปลูกฝังลูก เขาจะเป็นผู้ใหญ่อย่างไร ขึ้นอยู่กับพ่อแม่ และเราคิดว่างานอาสาของที่บ้าน เราสามารถเริ่มจากสิ่งเล็กๆน้อยๆ เช่น ครอบครัวที่ชอบวิ่ง อาจจะพกถุงขยะไประหว่างการวิ่ง พ่อแม่ลูกสามารถวิ่งไป เก็บขยะไปได้ หรือเรื่องเล็กๆ น้อยๆ เข่นการแบ่งปัน การเอาของไปบริจาคหรือให้คนอื่น ให้เด็กได้เป็นคนเลือกว่าอยากให้อะไรบ้าง

คำว่าให้อะไรบ้าง สุกี้อยากแนะนำอย่างจริงจังว่า

การให้ควรฝึกให้เป็นแบบมีคุณภาพด้วย เช่น ให้เสื้อผ้าควรให้แบบเอาไปใช้ต่อได้จริง อาจจะตั้งคำถามว่า เสื้อตัวนี้สามารถใส่ต่อได้ไหม การให้เฟอร์นิเจอร์ คือสามารถนำไปใช้จริงใช่หรือไม่ เราไม่อยากให้คำว่าการให้ คือการเคลียร์ของในบ้านทั้งหมด ต้องแยกส่วนให้ได้

มีคำแนะนำพ่อแม่ว่าควรวางตัวอย่างไร

พ่อแม่คือส่วนสำคัญ เราอยากให้พ่อแม่รับฟังแนวทางของคนจัดกิจกรรมนั้นๆ เช่น กิจกรรมนี้ต้องการให้พ่อแม่ดูแลลูก อันนี้พ่อแม่ควรดูแลลูกตามที่ผู้จัดร้องขอ แต่บางกิจกรรมที่ระบุให้ลูกทำแบบนี้ เราอยากให้พ่อแม่ปล่อยให้ลูกเป็นอิสระ หลายครั้งเราเจอพ่อแม่มาออกคำสั่งแก่ลูก ซึ่งแบบนี้เราคิดว่าพ่อแม่จะเป็นอุปสรรคต่อลูกด้านการวิเคราะห์ การตัดสินใจและการเป็นตัวของตัวเอง ซึ่งหากพ่อแม่ถอยหลังมาทำหน้าที่สนับสนุนจะดีกับลูกมากกว่า