พิพิธภัณฑ์ฮก แซ่ตึ๊ง

“ฮกแซตึ๊ง” ร้านขายยาเก่าแก่ซึ่งตั้งอยู่กลางเมืองอุทัยธานี ซึ่งแต่เดิมแถบนี้เป็นที่ตั้งของโรงเจ “เล่งเน่ยยี่” ซึ่งเข้ามาตั้งเพื่อวัตถุประสงค์ในการเผยแพร่ศาสนา เมื่อมีประชาชนเข้ามาสักการะเจ้าแม่กวนอิมและไหว้พระที่ตั้งประดิษฐานภายในโรงเจ จึงจำเป็นที่จะต้องมีร้านขายยาเพื่อเลี้ยงดูสมาชิกและผู้ที่มาโรงเจ ฮกแซตึ๊ง จึงถือกำเนิดขึ้นมา( “ฮก” แปลว่าผู้มีบุญ “แซ”หมายถึงการเกิด “ตึ๊ง”แปลว่าสถานที่หรือชุมชน เมื่อรวมกันจึงหมายถึงการเกิดที่มีบุญ) พร้อมทำหน้าที่เสมือนโรงทาน เพราะเวลาที่ผู้ยากไร้มาตรวจรักษาก็จะบริการให้ฟรี ส่วนผู้ที่พอมีฐานะร่ำรวยกว่าหน่อยจึงจะเก็บเงินตามสภาพ ในช่วงที่มีชาวจีนหนีภัยแล้งมาจากเมืองจีน จะมาขึ้นเรือที่บางรักจากบางรักก็มาขึ้นเรือเทียบท่าอีกครั้งที่อุทัยธานี ซึ่งท่าเทียบเรือที่ว่านี้ก็จะอยู่ใกล้ๆกับโรงเจเล่งเน่ยยี่ เมื่อขึ้นจากท่ามาแน่นอนว่ายังไม่มีงานทำ ยังไม่มีที่นอน ก็จะมาอาศัยอยู่ที่ฮกแซตึ๊งแห่งนี้เพราะที่นี่จะมีอาหารเลี้ยงครบ 3 มื้อ ช่วยกันทำงานทั้งภายในโรงเจและฮกแซตึ๊ง เมื่อได้งานก็ค่อยออกไปประกอบอาชีพส่วนตัว ในประเพณีงานบุญ งานกินเจต่างๆ ที่แห่งนี้จะใช้เป็นแหล่งชุมนุมของชาวจีนในจังหวัด ย่านนี้จึงถูกขนานนามว่า”ชุมชนชาวจีนแห่งลุ่มแม่น้ำสะแกกรัง” ในยามปกตินอกจากใช้เป็นร้านขายยาและรักษาผู้ป่วยแล้ว ก็ยังใช้เป็นที่นั่งสังสรรค์จิบน้ำชากัน ณ ฮกแซตึ๊ง แห่งนี้สันนิษฐานว่าถูก สร้างโดยผู้ก่อตั้งวัดและโรงเจเล่งเน่ยยี่ในสมัยรัชกาลที่ 6 (ปัจจุบันมีผู้ถือกรรมสิทธิ์คือร้านวัฒนไพศาล)